Wanneer handelsrente verschuldigd?

expertise:

Ondernemingsrecht - M&A

nieuwsbrief:

Wilt u meer weten over dit onderwerp, schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

01 augustus 2022

Als een schuldenaar te laat is met betaling van een geldsom, is hij wettelijke rente verschuldigd.

Er zijn twee soorten wettelijke rente:

  • Artikel 6:119a van het Burgerlijk Wetboek (“BW”): Wettelijke rente met betrekking tot handelsovereenkomsten. Onder handelsovereenkomst verstaat artikel 6:119 BW de overeenkomst om baat die een of meer van partijen verplicht iets te geven of te doen en die tot stand is gekomen tussen een of meer natuurlijke personen die handelen in de uitoefening van een beroep of bedrijf of rechtspersoon. Dus, kort gezegd, transacties tussen ondernemingen. Deze rente wordt aangeduid als “handelsrente”; en
  • Artikel 6:119 BW: Wettelijke rente met betrekking tot niet-handelsovereenkomsten (transacties waarbij een consument is betrokken).

 

Hoogte wettelijke rente

De hoogte van de wettelijke rentepercentages wordt telkens voor een half jaar vastgesteld. Het rentepercentage voor handelsovereenkomsten (thans: 8%) ligt flink hoger dan dat voor niet-handelsovereenkomsten (thans: 2%).

De Hoge Raad, de hoogste civiele rechter, heeft geoordeeld dat de handelsrente alleen betrekking op de geldelijke tegenprestatie voor geleverde goederen of diensten op grond van een handelsovereenkomst. Dit betreft dus alleen de primaire betalingsverplichting uit de handelsovereenkomst, bijvoorbeeld de koopprijs of afgesproken fee voor een verrichte dienst. De handelsrente ziet volgens de Hoge Raad niet op andere geldelijke verplichtingen waartoe de handelsovereenkomst aanleiding kan geven, en dus evenmin op een vordering uit onverschuldigde betaling.

Handelsrente is volgens de Hoge Raad dus ook niet verschuldigd bij schadevergoeding wegens ontbinding van een handelsovereenkomst wegens wanprestatie, ook niet over buitengerechtelijke kosten of over de koopsom die moet worden terugbetaald als gevolg van vernietiging van de handelsovereenkomst (in dat geval een koopovereenkomst) wegens dwaling (van in dat geval de koper).

Contractsvrijheid

Als geen sprake is van contractueel bedongen rente geldt de “gewone” wettelijke rente of de handelsrente. Het staat partijen in B2B-relaties vrij om van de wettelijke rente(percentages) af te wijken en een andere rente overeen te komen. De contractsvrijheid van partijen is echter niet onbeperkt; zij vindt haar grenzen in algemene bepalingen (strijd met openbare orde of goede zeden, misbruik van omstandigheden).

Advies voor de praktijk

De debiteur (e.g. de opdrachtgever, distribiteur of koper) is zich er vaak niet van bewust dat in geval van commerciële contracten  bij – geen – afwijkende contractuele regeling (in de overeenkomst of de toepasselijke algemene voorwaarden) de – aanzienlijk hogere – handelsrente kan gelden.

Het staat partijen in een B2B-verhouding vrij zowel in opwaartse als neerwaartse zin – van de wettelijke regeling over de wettelijke (handels)rentepercentages af te wijken, en overeen te komen wanneer de wettelijke rente of de handelsrente verschuldigd is.

Leg één en ander dan wel duidelijk vast.

Heeft u vragen naar aanleiding van deze blog of heeft u andere ondernemingsrechtelijke vragen, neemt u dan gerust vrijblijvend contact op Marc Janssen of andere leden van de sectie Ondernemingsrecht.