Bodemprocedure of kort geding?

In Nederland zijn er verschillende soorten civielrechtelijke procedures waarin u een vordering kunt instellen (bijvoorbeeld incasso van een vordering of een vordering tot nakoming (e.g. levering of herstel)  en/of schadevergoeding). Twee van deze procedures zijn de bodemprocedure en het kort geding. 

Bodemprocedure

De bodemprocedure kan worden aangemerkt als de ‘normale’ civiele procedure. De rechter geeft een definitief oordeel over de zaak. In de bodemprocedure kijkt de rechter naar alle aspecten.

Een bodemprocedure wordt ingeleid met een dagvaarding. Hierin beschrijft de eisende partij waar het in de zaak om gaat, op welke gronden de eis berust en wat er van de rechter wordt verlangd. De gedaagde partij kan hier vervolgens schriftelijk op reageren. De gedaagde partij kan zelf ook een vordering instellen. In een dagvaardingsprocedure noemt men dit een eis in reconventie.

Vaak zal de rechtbank de procederende partijen vervolgens oproepen voor een mondelinge zitting, de comparitie. De rechter heeft dan de mogelijkheid om de partijen nadere vragen te stellen over het geschil. Daarnaast kunnen partijen hun standpunten nader toelichten. Als toegestaan, hebben partijen in de conclusie van repliek en dupliek nog een gelegenheid voor het uitwisselen van stellingen en het in geding brengen van stukken. Aan het einde van de bodemprocedure geeft de rechter een definitief oordeel over de zaak.

Voor- en nadelen

In de bodemprocedure vindt uitgebreid onderzoek plaats. Hierdoor hebben partijen de mogelijkheid om hun stellingen uitgebreid uit de doeken te doen en van bewijs te voorzien. Daarnaast kan de bodemrechter op alle soorten vorderingen beslissen.

Een ander voordeel van de bodemprocedure is dat er een volledige schadevergoeding kan worden vastgesteld en toegewezen. Tot slot is het oordeel van de rechter in een bodemprocedure definitief. Dit definitieve oordeel wordt neergelegd in een vonnis.

Een nadeel van de bodemprocedure is dat er langere termijnen aan verbonden zitten. Dit maakt dat een bodemprocedure veel tijd in beslag neemt. Dit heeft als gevolg dat het eindvonnis langer op zich laat wachten. Bovendien kan een en ander leiden tot hogere kosten.

Kort geding

In een kort geding wordt de rechter (de voorzieningenrechter) gevraagd om een snelle en voorlopige beslissing. Een kort geding is dan ook een korte civiele procedure voor zaken met een spoedeisend belang.

Ook deze procedure vangt aan met een dagvaarding. Na het starten van de procedure vindt zo snel mogelijk de zitting plaats. Dit wordt ook wel de mondelinge behandeling genoemd. De gedaagde partij krijgt dan de mogelijkheid om te reageren op de argumenten van de eisende partij en een tegeneis in te stellen. Beide procespartijen kunnen hun standpunten en eventuele vorderingen toelichten. Na de zitting wordt de uitspraak direct, na enkele dagen of na enkele weken uitgesproken.

Voor- en nadelen

Het grote voordeel van een kort geding is dat er sprake is van een snelle behandeling van de zaak. Er vindt immers één zitting plaats waarna een vonnis wordt gewezen. De procespartijen ontvangen op korte termijn een beslissing van de rechter. Dit brengt ook mee dat de kosten van de juridische bijstand veelal lager zullen zijn dan in een bodemprocedure.

In een kort geding kan de voorzieningenrechter alleen een condemnatoir vonnis uitspreken. De gedaagde partij kan dus alleen worden veroordeeld tot het verrichten van een prestatie (bijvoorbeeld het betalen van een bepaald bedrag of een ge- of verbod). De voorzieningenrechter kan dus geen rechtstoestand vaststellen of wijzigen. De voorzieningenrechter beoordeelt de zaak uitsluitend op basis van de informatie uit de dagvaarding en dat wat ter zitting naar voren komen. Er is dus geen mogelijkheid voor een getuigenverhoor of een andere bewijsopdracht (e.g. deskundigenbericht). Daarnaast geeft de rechter geen definitief oordeel, maar enkel een voorlopige voorziening. Partijen kunnen dus een bodemprocedure beginnen over dezelfde zaak, maar het gebeurt vaak niet. Partijen leggen zich dan neer bij een kort geding uitspraak (eventueel na een hoger beroep) of bereiken een schikking.

Advies voor de praktijk

Het is zaak tijdig advies in te winnen welke procedure in uw geval om tactische en juridische redenen de beste keuze is.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel of heeft u andere ondernemingsrechtelijke vragen, neemt u dan gerust vrijblijvend contact op met Marc Janssen of andere leden van de sectie ondernemingsrecht.