Klikken bij de ACM: zo doet u dat

In een nieuwe brochure legt mededingingsautoriteit ACM uit hoe je een kartel kunt melden. Inhoudelijk staat er niets nieuws in de brochure. Het is meer een handleiding over hoe het melden van een kartel in zijn werk gaat. De lezer wordt daarnaast aangemoedigd om kartelafspraken zo snel mogelijk te melden.

Een kartel is een verboden ‘samenzwering’ tussen concurrerende ondernemingen die bijvoorbeeld afspraken maken over prijzen, het beperken van productiecapaciteit of het verdelen van markten. Kartels zijn niet toegestaan onder het mededingingsrecht.

Clementie

Voor het melden van kartelafspraken stelt ACM een beloning in het verschiet. Een onderneming of natuurlijk persoon die naar ACM stapt met informatie over een kartel waarvan zij zelf deel uitmaakt(e), kan in ruil daarvoor verlaging of kwijtschelding van een eventuele boete krijgen. Dit wordt ook wel clementie genoemd. Degene die het kartel meldt is een clementieverzoeker.

Clementieaanvragen zijn voor ACM een belangrijk instrument om kartels op te sporen. Ongeveer de helft van alle onderzoeken door ACM vindt plaats naar aanleiding van informatie verkregen van een clementieverzoeker. Vorig jaar kwam ACM met een gewijzigde clementieregeling. Zie voor de belangrijkste wijzigingen onze eerdere blog hierover. De gewijzigde Beleidsregel Clementie is ook in de nieuwe brochure opgenomen.

Via het uitgeven van de brochure probeert ACM het vragen van clementie aantrekkelijker te maken en betrokkenen bij een kartel aan te sporen om te gaan klikken. Volgens ACM wordt er steeds vaker gebruik gemaakt van clementie door karteldeelnemers.

Gewijzigd beleid

Het publiceren van de brochure past in het nieuwe beleid van ACM waarin handhaving nog steeds een centrale rol speelt maar voor ACM niet een doel op zich is. Huidige ACM-voorzitter Chris Fonteijn gelooft meer en meer in vrijwillige gedragsverandering door innovatief probleemoplossend toezicht en normoverdragende gesprekken, aldus een artikel in het NRC Handelsblad van 14 april 2015.

Het gewijzigde beleid blijkt ook uit de cijfers: in tien jaar tijd is het bedrag aan opgelegde boetes gedaald met meer dan 70 miljoen. Steeds minder boetes en meer dialoog lijkt de boodschap te zijn. ACM waardeert daarbij een positieve en constructieve houding van betrokken ondernemingen en personen.

Wees gewaarschuwd

Ondanks het gewijzigde beleid zal het opsporen en beboeten van kartels één van de speerpunten van ACM blijven. Het instrument van clementie is daarbij onmisbaar. Ongeveer 75% van alle kartelonderzoeken van de Europese Commissie beginnen met clementie, voor ACM is dit ongeveer 50% (waarbij ook natuurlijke personen bij ACM aankloppen). Het vragen van clementie biedt evenwel nooit zekerheid. Degene die als eerste meldt kan alleen een boete ontlopen als de verstrekte informatie voldoende is om een onderzoek te starten of, als er al een onderzoek is gestart, wanneer er documenten worden verstrekt die ACM nog niet heeft en waarmee het kartel bewezen kan worden. Tweede en volgende melders kunnen een korting op de boete krijgen van maximaal 50% wanneer zij bewijs aanleveren waar ACM iets aan heeft. Een clementieverzoek is daarom niet zonder risico: heeft u onvoldoende informatie of bent u niet als eerste, dan kan het wellicht verstandiger zijn uw mond te houden. Het vragen van clementie betekent bovendien het erkennen van schuld hetgeen nadelig kan zijn met het oog op toekomstige schadeclaims. Bij de afweging om clementie te vragen spelen derhalve verschillende factoren een rol van belang. Raadpleeg daarom altijd een advocaat alvorens u een clementieaanvraag indient bij ACM.

Automatisch op de hoogte blijven? 

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.

Meer weten over dit onderwerp?

Mail met Silvia Vinken (Contact, LinkedIn) of Esra van der Wolk (Contact, LinkedIn)