De val van de cookiemuur?

Veel websites volgen door middel van cookies het surfgedrag van hun websitebezoekers. Cookies zijn in twee categorieën te onderscheiden. Er zijn cookies die de voorkeuren van een gebruiker en persoonlijke gegevens opslaan (denk aan taalinstellingen of de inhoud van een winkelmandje). Deze cookies zijn functioneel en laten de website voor de gebruiker goed functioneren. Voor deze categorie is geen toestemming van de gebruiker vereist. Daarnaast zijn er de niet-functionele cookies die het bezoekersgedrag registreren en online gerichte aanbiedingen doen. Daarbij wordt weer onderscheid gemaakt tussen first party cookies (geplaatst door de eigenaar van een website) en third party cookies (geplaatst door een derde die de gebruiker wil volgen, zoals een adverteerder). Deze third party cookies worden ook wel tracking cookies genoemd. 

Op 5 juni 2012 is de Telecommunicatiewet, waarvan de nieuwe Cookiewet onderdeel is, gewijzigd en is bepaald dat op een website vooraf toestemming moet worden gevraagd aan de gebruiker voor het plaatsen van niet-functionele cookies. De gedachte achter het geven van toestemming is dat de Europese Unie de privacy van de gebruikers beter wil beschermen.

Gevolg van de wetswijziging in 2012 is dat internetgebruikers worden belaagd met een overdosis aan cookie meldingen. Iedere internetgebruiker is wel bekend met de – soms tot grote ergernis – opduikende venstertjes met de melding ‘deze website maakt gebruik van cookies’. Wanneer de gebruiker geen toestemming geeft voor het gebruik van deze cookies, dan geeft de ‘cookiemuur’ aan dat de gebruiker geen toegang krijgt tot de website. Daarnaast geldt vanaf 1 januari 2013 dat een website op eerste verzoek van het College voor Bescherming van Persoonsgegevens (CBP) moet kunnen aantonen dat met cookies geen persoonsgegevens van de gebruiker worden vastgelegd.

Begin maart 2013 heeft een ruime kamermeerderheid ingestemd met een motie die Minister Kamp verzoekt om de Cookiewet te verbeteren c.q. een gebruiksvriendelijkere uitwerking te geven. De motie van de PvdA en VVD houdt in dat tracking cookies die gebruikt kunnen worden om te volgen of als adverteerder te profileren pas opgeslagen mogen worden na een actieve handeling van de internetgebruiker. Hoe actief de handeling van de gebruiker moet zijn, is niet bekend. Wel is duidelijk dat bewust toestemming moet worden gegeven voor het opslaan van cookies.

Minister Kamp zal binnenkort een wetsvoorstel indienen om de Cookiewet te versoepelen, waardoor gebruikers in de toekomst geen toestemming meer hoeven te geven voor first party analytische cookies. Wel zal men toestemming moeten blijven geven voor het gebruik van tracking cookies, waardoor de bezoeker op hem/haar gerichte reclame te zien krijgt, omdat hier de privacy in het geding kan zijn.

Diverse websites (waaronder Radio 2 en NPO) hebben na het voorgenomen besluit van de Minister al aangegeven de cookiemuur te verwijderen en hun website voor bezoekers weer optimaal toegankelijk te maken.

Zolang de Cookiewet nog niet is aangepast, moeten websitehouders er rekening mee houden dat zij nog dienen te voldoen aan de huidige wet- en regelgeving van de Telecommunicatiewet en de Wet bescherming persoonsgegevens, die ten grondslag liggen aan de Cookiewet. Kortom: de cookiemuur kan dus strikt genomen nog niet ‘omvallen’.

J.M. Groenen, paralegal