AC-Treuhand II: Als buitenstaander kartel faciliteren? Gevaarlijk

19 februari 2014

Het Gerecht van de Europese Unie heeft deze maand arrest gewezen in AC Treuhand II. Eén belangrijke ontwikkeling in deze zaak is dat partijen die een kartel faciliteren, onder omstandigheden beboet kunnen worden en aansprakelijk gehouden kunnen worden voor de kartelinbreuk, ondanks het feit dat zijzelf geen karteldeelnemer waren. 

Karteldeelnemers worden in Europa zwaar bestraft. Zij lopen onder meer het risico op nietigheid van hun overeenkomsten, zodat zij met lege handen staan, als zij hun rechten willen afdwingen. Daarnaast kan de kartelwaakhond extreem hoge boetes opleggen (die in Nederland naar verwachting nog hoger zullen worden). Ook kunnen kartelslachtoffers schade claimen. Om over reputatieschade en juridische kosten nog maar niet te spreken.

Minder bekend is dat ook buitenstaanders die een kartel faciliteren of bevorderen, het risico lopen beboet te worden. Denk aan een consultancy, de accountant, de brancheorganisatie of ondersteunende ZZP’ers. Dit beginsel had de Europese rechter enige jaren geleden reeds ontwikkeld, en wordt nu nader gepreciseerd.

Het arrest in vogelvlucht

Kort samengevat: een buitenstaander die voor de karteldeelnemers bijeenkomsten organiseert, locaties beschikbaar maakt, verkoopgegevens verzamelt en toespeelt en/of afstemming tussen de karteldeelnemers onderling bevordert, loopt groot risico ‘meegenomen’ te worden in een kartelbeschikking. Dat betekende voor AC-Treuhand, een consultancy die onder meer bijeenkomsten organiseerde voor brancheorganisaties, geldboetes van in totaal EUR 348.000,=.

Het was voor de Europese rechter geen verweer dat een zakelijke dienstverlener niet bedacht hoeft te zijn op het kartelrecht, waarop de karteldeelnemers inbreuk maken (r.o. 44):

In het arrest AC-Treuhand I heeft het Gerecht ook geoordeeld dat elke onderneming die samenspanningsgedrag vertoont, daaronder begrepen consultancy-ondernemingen die niet op de door de beperking van de mededinging getroffen betrokken markt actief zijn, zoals verzoekster in de onderhavige zaak, redelijkerwijs kon voorzien dat het [Europese kartelverbod] in beginsel op haar van toepassing was. Deze onderneming kon er immers niet onkundig van zijn of was in staat te begrijpen dat de eerdere beschikkingspraktijk van de Commissie en de eerdere communautaire rechtspraak al voldoende duidelijk en nauwkeurig de grondslag bevatten voor een uitdrukkelijke erkenning van de aansprakelijkheid van een consultancy-onderneming voor een inbreuk op [artikel 101 VWEU], wanneer deze onderneming actief en bewust bijdraagt tot een mededingingsregeling tussen producenten die actief zijn op een andere markt dan die waarop zij zelf actief is

Evenmin kon AC-Treuhand hard maken dat lagere geldboetes opgelegd hadden moeten worden, onder verwijzing naar de mogelijkheid symbolische boetes op te leggen en de toepasselijke beleidsregels. Met andere woorden: de Europese rechter is bereid hoge kartelboetes voor buitenstaanders in stand te houden, ook waar er aanknopingspunten zijn in de toepasselijke beleidsregels en beslissingenpraktijk om deze te reduceren.

Impact op de praktijk

Ook buitenstaanders moeten bedacht zijn op eventuele mededingingsproblemen die ontstaan als verschillende bedrijven bij elkaar komen. Zij lopen immers in beginsel het risico, als deze deze bedrijven de mededinging op een relevante markt verhinderen, vervalsen of beperken, zelf ook aangesproken te worden voor de resulterende kartelinbreuk. Het maakt daarbij niet uit of de buitenstaander zelf actief is op die relevante markt. De gevolgen kunnen zeer ernstig zijn. Reden waarom brancheorganisaties en zakelijke dienstverleners er goed aan doen zich bewust te zijn van het risico, als bedrijven bij elkaar komen.

Meer weten? 

Mail vrijblijvend met:

Op de hoogte blijven? 

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.