Inleiding
Als een schuldenaar te laat is met betaling van een geldsom, is hij wettelijke rente verschuldigd. Er zijn twee soorten wettelijke rente: Allereerst wettelijke rente met betrekking tot niet-handelsovereenkomsten.
De wettelijke rente voor niet-handelstransacties is de rente voor alle overeenkomsten met particulieren of consumenten, zoals bijvoorbeeld consument-winkel (particulier-bedrijf) of inwoner gemeente-gemeente (particulier-overheid).
In de tweede plaats is er de handelsrente in een “handelsovereenkomst”. Onder een “handelsovereenkomst” wordt verstaan de overeenkomst om baat die een of meer van de partijen verplicht iets te geven of te doen en die tot stand is gekomen tussen een of meer natuurlijke personen die handelen in de uitoefening van een beroep of bedrijf, of rechtspersonen.
Dat zijn bijvoorbeeld overeenkomsten tussen groothandel-winkel (bedrijf-bedrijf), gemeente-aannemersbedrijf (overheid-bedrijf) en Provincie-UWV (overheid-overheid).
“Handelsrente” ruim begrip
Het begrip “handelsovereenkomst” moet ruim worden uitgelegd. Handelsovereenkomsten zijn transacties tussen ondernemingen of tussen ondernemingen en overheidsinstanties die leiden tot het leveren van goederen of het verrichten van diensten tegen vergoeding.
Hoogte wettelijke rente
De hoogte van de wettelijke rentepercentages wordt telkens voor een half jaar vastgesteld. Laatstelijk is dat gebeurd op 1 januari 2025. Het rentepercentage voor handelsovereenkomsten (thans: 11,15%) ligt flink hoger dan dat voor niet-handelsovereenkomsten (thans: 6%).
Wanneer handelsrente?
De handelsrente heeft alleen betrekking op de geldelijke tegenprestatie voor geleverde goederen of diensten op grond van een handelsovereenkomst. Dit betreft dus alleen de primaire betalingsverplichting uit de handelsovereenkomst, bijvoorbeeld de koopprijs of afgesproken fee voor een verrichte dienst.
De handelsrente ziet niet op andere geldelijke verplichtingen waartoe de handelsovereenkomst aanleiding kan geven. Handelsrente is dus niet verschuldigd bij schadevergoeding (wegens ontbinding van een handelsovereenkomst) wegens wanprestatie, ook niet over buitengerechtelijke kosten of over de koopsom die moet worden terugbetaald als gevolg van vernietiging van de handelsovereenkomst (in dat geval een koopovereenkomst) wegens dwaling (van in dat geval de koper).
Contractsvrijheid
Als geen sprake is van een – contractueel - bedongen rente, geldt de “gewone” wettelijke rente of de handelsrente. Het staat partijen in B2B-relaties in beginsel vrij om van de wettelijke rentepercentages af te wijken en een andere rente overeen te komen.
Advies voor de praktijk
De debiteur (e.g. de opdrachtgever, distribiteur of koper) is zich er vaak niet van bewust dat in geval van commerciële contracten bij – geen – afwijkende contractuele regeling (in de overeenkomst of de toepasselijke algemene voorwaarden) de – aanzienlijk hogere – handelsrente kan gelden.
Het staat partijen in een B2B-verhouding vrij zowel in opwaartse als neerwaartse zin van de wettelijke regeling over de wettelijke (handels)rentepercentages af te wijken, en bijvoorbeeld overeen te komen dat wettelijke rente of handelsrente verschuldigd is. Leg één en ander duidelijk vast.
Heeft u vragen naar aanleiding van deze blog of heeft u andere vragen, neemt u dan gerust vrijblijvend contact op Marc Janssen of met één van de andere leden van de sectie Procedures & Geschillenbeslechting.
