Snappet leert uitgeverijen een lesje: over didactische keuzes in het auteursrecht

Onlangs heeft de rechter geoordeeld dat op didactische keuzes in beginsel geen auteursrechtelijke bescherming rust. Auteursrechten rusten op werken die een eigen intellectuele schepping van de maker zijn. De maker moet dus vrije en creatieve keuzes hebben gemaakt. Als keuzes louter een didactisch doel dienen, dan is er geen sprake van een vrije en creatieve keuze. Aanleiding van dit oordeel is een geschil over twee digitale leerroutes die veel gelijkenissen vertonen.

Wat was er aan de hand?

Eiser in deze zaak, Vereniging Groep Educatieve Uitgeverijen, stelt dat Snappet auteursrechtinbreuk maakt op haar leerroutes. Volgens eiser zijn haar leerroutes auteursrechtelijk beschermd, omdat de volgende elementen die tezamen een leerroute vormen het gevolg zijn van creatieve keuzes en een oorspronkelijk karakter hebben:

• de thema’s en themawoorden;
• de lessenstructuur;
• de selectie en het herhalingspatroon van de lesdoelen; en
• de invulling van de lesdoelen.

Snappet stelt echter dat de leerroutes niet auteursrechtelijk zijn beschermd. De makers van de leerroutes hebben immers keuzes gemaakt die te veel didactisch bepaald zijn of banaal en triviaal zijn. Zonder auteursrechtelijke bescherming kan er ook geen auteursrechtinbreuk plaatsvinden, aldus Snappet.

Didactische keuzes

Volgens het Hof zijn keuzes van de maker die enkel tot een didactisch doel dienen of te veel het resultaat zijn van keuzes die beperkt zijn tot het behalen van een didactisch doel, niet creatief en vrij gemaakt. Daarnaast moeten deze keuzes vrij staan voor eenieder om toe te passen. Dit is vergelijkbaar met de regel dat op technisch bepaalde elementen geen auteursrecht rust.

De lessenstructuur

Eén van de onderdelen die het Hof behandeld is de lessenstructuur. Hiermee worden de keuzes bedoeld voor wat in welke les wordt behandeld en de indeling van lessen en blokken. Deze elementen worden volgens het Hof door drie aspecten zozeer ingeperkt, dat er geen sprake is van creatieve keuzes, namelijk:

• didactische inzichten;
• de kerndoelen, referentieniveaus, fundamentele doelen en tussendoelen die leerlingen moeten bereiken;
• praktische overwegingen.

Auteursrechtelijk beschermde elementen

Dat een leerroute voor een groot deel ontstaat door didactische keuzes, wil niet zeggen dat op leerroute helemaal geen auteursrechten rusten. De invulling van de lesdoelen, oftewel de concrete uitwerking van de opdrachten (de vormgeving, (uitleg)tekst en illustraties), zijn wel auteursrechtelijk beschermd. Deze onderdelen zijn  echter verschillend. Van auteursrechtinbreuk hierop is dus geen sprake.

Conclusie

Door bovengenoemde overwegingen is het Hof tot de conclusie gekomen dat Snappet geen inbreuk maakte op leerroutes van eiser. De overeenstemmingen tussen de leerroutes betreffen namelijk voor het overgrote deel elementen die niet beschermd zijn. Daar komt bij dat Snappet duidelijk afwijkt van bepaalde elementen die wél auteursrechtelijk beschermd zijn. Hierdoor kan niet gesproken worden van een inbreuk op de auteursrechten van eiser.

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, bijvoorbeeld over de auteursrechtelijke bescherming van uw software? Neem dan vrijblijvend contact op met Floortje Eijdems of met één van de andere leden van het IE-team.