Prinsjesdag 2016: Wat zijn de relevante wijzigingsvoorstellen met betrekking tot het belastingplan?

Op Prinsjesdag heeft het kabinet de nieuwe begroting en fiscale maatregelen voor 2017 gepresenteerd. Dit jaar bestaat het belastingplan uit meerdere voorstellen. In deze nieuwsbrief gaan we enkel in op de meest relevante wijzigingen.

Inkomstenbelasting

Vrijgestelde beleggingsinstelling (VBI)

Een drietal maatregelen worden voorgesteld die het minder aantrekkelijk maken om via box-2 in een VBI of een buitenlandse beleggingsinstelling te beleggen. De meest ingrijpende maatregel is dat de mogelijkheid vermogen uit een vennootschap naar een VBI per direct is afgeschaft.

In aanvulling hierop wordt een zogenaamde anti box-hopping bepaling voorgesteld om de zogenaamde ‘flits-VBI’ tegen te gaan. Met een flits-VBI kan tot bijna 50% van het rendement op dit vermogen onbelast blijven. Om dit tegen te gaan zal het vermogen steeds belast blijven in box 3, als dit binnen achttien maanden nadat het is ondergebracht in een VBI weer terugkomt in box 3. Er geldt echter een uitzondering indien belastingplichtige aannemelijk kan maken dat er zakelijke redenen waren voor de handeling.

Tot slot wordt het forfaitair rendement voor VBI’s met ingang van 1 januari 2017 verhoogt naar 5,5%.

Box 3 wijziging (onderdeel belastingplan 2016, maar inwerkingtreding 1 januari 2017 en derhalve relevant)

Vanaf 1 januari 2017 gelden voor de vaststelling van het forfaitaire rendement in Box 3 drie schijven. Dit forfaitaire rendement blijft belast tegen een tarief van 30% en het heffingsvrije vermogen wordt verhoogd naar EUR 25.000 per belastingplichtige.

NB: bovengenoemde schijven gelden per belastingplichtige, dit kan gunstig uitpakken indien men met het gezamenlijk box 3 vermogen in hogere schijf komt, maar indien je het deelt je beiden in de eerdere schijf valt.

Pensioen in eigen beheer

Vanaf 1 januari 2017 zal het niet mogelijk zijn pensioen in eigen beheer op te bouwen. Bestaande pensioenen kunnen zonder fiscale gevolgen van de commerciële waarde worden afgewaardeerd naar de fiscale waarde. Er zijn 2 varianten; afkoop of omzetten in oudedagsreserve.

Indien het pensioen wordt afgekocht, zal onder het voorstel de fiscale waarde belast worden en daarbovenop wordt er geen revisierente berekend. Op de als loon in aanmerking te nemen waarde van de pensioenaanspraak wordt in de jaren 2017, 2018 en 2019 ook een korting toegepast van respectievelijk 34,5%, 25% en 19,5%, zodat effectief een lager tarief verschuldigd is. Na de afkoop staat het pensioenkapitaal de dga vrij ter beschikking.

De dga heeft ook de mogelijkheid om de fiscale waarde van de pensioenaanspraak om te zetten in een zogenoemde oudedagsverplichting. Dit bedrag kan vervolgens jaarlijks worden opgerent tot een pensioendatum, danwel eerdere overlijdensdatum.

De afwaardering als hierboven vermeld kan slechts plaatsvinden met schriftelijke toestemming van de partner.

Een dga kan er ook voor kiezen om het pensioen niet af te waarderen. Dan blijft de wetgeving als vanouds van toepassing, maar dan zonder dat verdere opbouw van pensioen in eigen beheer plaatsvindt. Het verschil tussen fiscale waardering en commerciële waardering zal blijven bestaan met de bijbehorende pensioenklem om dividend te kunnen uitkeren.

Stimulering startups

Vanaf 2017 mag het belastbare loon van dga’s van innovatieve startups voor de toepassing van de gebruikelijk-loonregeling worden vastgesteld op het wettelijk minimumloon. De faciliteit is van toepassing op dga’s van bedrijven die speur- en ontwikkelingswerk verrichten en voor de toepassing van de S&O-afdrachtvermindering als starter worden aangemerkt. De bepaling vervalt van rechtswege per 1 januari 2022.

Vennootschapsbelasting

Aankondiging van dividendbelastingplicht coöperaties

Per aparte brief wordt aangekondigd dat Nederland met ingang van 2018 van plan is om zuivere holding coöperaties waarin een lid meer dan 5% belang heeft, te onderwerpen aan Nederlandse dividendbelasting. Echter, er wordt een vrijstelling in het leven geroepen indien er sprake is van een actieve structuur en de beschikbaarheid van een belastingverdrag. Deze vrijstelling geldt echter niet in het geval van misbruik.

Verbreding van de basis, verlaging van het percentage

In een andere brief is aangekondigd dat de Nederlandse overheid de intentie heeft het belastingtarief in de vennootschapsbelasting te verlagen in de toekomst. In combinatie met de implementatie van verschillende Europese en OECD BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) initiatieven probeert Nederland competitief te blijven in de landenmarkt en een aantrekkelijke jurisdictie te zijn voor internationale investeringen. Verdere studies en voorstellen met de exacte details en de financiering van de verlaging wordt in 2017 verwacht. 

Wijzigingen in het vennootschapsbelastingtarief

De eerste tariefschijf van de vennootschapsbelasting wordt stapsgewijs verlengd: in 2018 van EUR 200.000 naar EUR 250.000, in 2020 van EUR 250.000 naar EUR 300.000 en in 2021 van EUR 300.000 naar EUR 350.000.

Nexus approach als aanvullend substance criterium voor de Innovatiebox

De voorgestelde wijzigingen volgen naar aanleiding van de aanbevelingen met betrekking tot de werking van de innovatiebox die gemaakt zijn in het BEPS-rapport dat door de OECD is gedeponeerd De wijzigingen bestaan uit een nexus approach en regels om de definitie van kwalificerend intellectueel eigendom aan te scherpen. De nexus approach houdt in het kort in dat een deel van de voordelen die voortkomen immateriële vaste activa niet kwalificeren voor de innovatiebox, indien de belastingplichtige de speur- en ontwikkelingswerkzaamheden laat verrichten door een groepsmaatschappij buiten Nederland. Het effectieve belastingtarief voor inkomen dat kwalificeert voor de innovatiebox zal ongewijzigd blijven, dat wil zeggen 5%. De nieuwe innovatiebox regels zullen 1 januari 2017 in werking treden.

De test of immateriële vaste activa kwalificeren voor de innovatiebox is onderverdeelt in 2 onderdelen. De eerste test is of de speur- en ontwikkelingswerkzaamheden hebben geleid tot een S&O-verklaring. Dit bewijst dat er sprake is van technische innovatie. Deze test is op zowel grote als kleine belastingplichtigen van toepassing. Voor het tweede onderdeel dienen grotere belastingplichtigen te verifiëren of er een tweede ticket van toepassing is op de activa. De bedoelde tickets betreffen: octrooien, naar hun aard met octrooien vergelijkbare rechten als utility models (gebruiksmodel), kwekersrechten, weesgeneesmiddelen en aanvullende beschermingscertificaten, programmatuur en overige activa die niet voor de hand liggen en nieuw en nuttig zijn.

Aanpassingen op diverse renteaftrekbeperkingen

In de renteaftrekbeperking van artikel 10a VpB is er een uitbreiding op de term verbonden lichaam: samenwerkende groep. Het doel is voornamelijk om acquisities door private equity fondsen, waar de individuele investeerders minder dan 1/3^e houden van de acquisitie, waardoor 10a VpB niet van toepassing is onder 10a VpB te laten vallen. Indien deze investeerders als een samenwerkende groep wel een verbonden lichaam zijn, is een beperking op de aftrekbaarheid van de interest van toepassing.

Er is een verdere uitbreiding van 15ad VpB aangekondigd die effectief een aantal uitzonderingen op de regel voorkomt. Bijvoorbeeld het herfinancieren van schuld op het niveau van de Nederlandse target die gevoegd is in fiscale eenheid valt nu onder omstandigheden toch onder de regels. Daarnaast worden interne verhangingen die tot doel hebben de schuld alsnog (grotendeels) aftrekbaar te krijgen niet meer tot de mogelijkheden. En als laatste beperkt het Belastingplan de (gedeeltelijke) beperking van het overgangsrecht dat van toepassing was voor bestaande structuren. Als de fiscale eenheid wordt gevoegd in een grotere fiscale eenheid na 1 januari 2017 zal de toepassing van 15ad nogmaals worden bekeken aangezien de overgangsregeling dan niet meer van toepassing is.

Indien u nadere of meer specifieke informatie wenst op een van de bovengenoemde onderwerpen, of benieuwd bent naar de uitwerking van bovengenoemde op uw persoonlijke situatie, kunt u uiteraard contact met ons opnemen.