Inbreuk op het kartel na foutief juridisch advies. Wie draait op voor de kosten?

04 juli 2013

Onjuist juridisch advies leidt tot kartelinbreuk: wie betaalt de prijs? De Europese rechter heeft beslist dat bedrijven niet kunnen ontsnappen aan een kartelboete door zich te beroepen op een (incorrecte) kartelanalyse van een advocaat of overheidsinstantie. De eindverantwoordelijkheid blijft bij de bedrijven zelf liggen. In het licht daarvan is het van cruciaal belang dat belangrijke contracten gecontroleerd worden door een specialist.

In de Oostenrijkse Schenker-zaak hadden logistieke dienstverleners, bekend als het SSK, bepaalde tariefovereenkomsten vastgelegd. Volgens hun advocaten was dit een bagatelkartel, wat theoretisch niet verboden is onder de Oostenrijkse kartelwetgeving. Het Oostenrijkse Kartellgericht bevestigde deze beoordeling. Echter, deze juridische analyses waren alleen toepasbaar op de Oostenrijkse kartelwetgeving en hielden geen rekening met het Europese kartelverbod. Dit leidde tot een inbreuk door SSK. De vraag is dan: wie betaalt de daaruit voortvloeiende kartelboete?

Het EU-Hof van Justitie was duidelijk:

“Het feit dat een onderneming haar gedrag, waarop de inbreuk is gebaseerd, juridisch incorrect heeft beoordeeld, kan niet voorkomen dat er een boete wordt opgelegd, als het bedrijf zich bewust had kúnnen zijn van de concurrentieverstorende aard van dat gedrag.

Het lijkt bijna onmogelijk om “onbewust” te zijn in deze, waardoor bedrijven zelf het risico blijven dragen. Volgens de Europese rechter kan er geen sprake zijn van schending van het vertrouwensbeginsel, tenzij er concrete toezeggingen zijn gedaan door de kartelautoriteit:

“Een persoon kan geen verbreking van het principe van bescherming van legitiem vertrouwen claimen, tenzij er concrete beloften aan hem zijn gedaan door de bevoegde autoriteit.”

Met deze uitspraak is de mogelijkheid om een beroep te doen op een gegronde dwaling aanzienlijk beperkt. De Europese rechter ging zelfs verder dan de aanbeveling van AG Kokott.

Het is belangrijk voor de Nederlandse rechtspraktijk om te weten dat de ACM geen “negatief besluit” kan nemen, dat wil zeggen, kan besluiten dat er geen inbreuk is op het kartelverbod. De ACM zal dus nooit een besluit uitvaardigen waarop ‘vertrouwd’ mag worden. Bedrijven zullen dus zelf moeten analyseren of ze de mededingingswet overtreden.

Gezien de enorme financiële belangen die gemoeid zijn met deze analyse, is het raadzaam om een specialist deze analyse te laten uitvoeren.

Wilt u meer weten?

Stuur een e-mail naar Adriaan Buyserd op a.buyserd@www.banning.nl.

Wilt u op de hoogte blijven?

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.