Gas terug bij doorzoeken databank Autotrack

expertise:

Intellectueel Eigendomsrecht

nieuwsbrief:

Wilt u meer weten over dit onderwerp, schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

20 januari 2014

Autotrack meent dat Gaspedaal inbreuk maakt op haar databankrecht, omdat de dedicated metazoekmachine van Gaspedaal gebruik maakt van de zoekmachine die is verbonden met de databank van Autotrack. Het Hof van Justitie EU (HvJ EU) heeft op 19 december 2013 geoordeeld dat de dedicated metazoekmachine van Gaspedaal een geheel of substantieel gedeelte van de inhoud van de databank van Autotrack hergebruikt.

Wegener biedt via haar website www.autotrack.nl (‘Autotrack’) toegang tot een databank waarin kan worden gezocht naar advertenties voor de verkoop van auto’s. Iedere dag staan zo’n 200.000 advertenties online. Innoweb biedt via haar website www.gaspedaal.nl (‘Gaspedaal’) ook de mogelijkheid te zoeken naar advertenties voor te koop aangeboden auto’s, maar dan door gebruikmaking van een zogenaamde dedicated metazoekmachine. Dit is een zoekmachine die bij het uitvoeren van een zoekopdracht deze doorvoert naar andere zoekmachines waarvan de databanken die daaraan verbonden zijn, worden doorzocht. Zo kunnen meerdere databanken tegelijkertijd worden doorzocht met één enkele zoekopdracht, waarna de gebruiker één overzicht verkrijgt. De dedicated metazoekmachine van Gaspedaal maakt onder meer gebruik van de zoekmachine die is verbonden met de databank van Autotrack.

Volgens de definitie van de Databankenwet is een databank een toegankelijke verzameling van gegevens die op een bepaalde wijze is geordend. Het opvragen en hergebruiken van het geheel of substantieel deel van een databank waarvan de inhoud getuigt van een substantiële investering is zonder toestemming van de rechthebbende op de databank niet toegestaan. Autotrack heeft tegen Gaspedaal een verbod op inbreuk op haar databankrecht gevorderd. De rechtbank oordeelde dat Gaspedaal met haar dedicated metazoekmachine inbreuk maakt op het databankenrecht van Autotrack en wees de vordering toe. In hoger beroep heeft het Hof Den Haag het HvJ EU verzocht de vraag te beantwoorden of Gaspedaal de databank van Autotrack hergebruikt op een wijze die Autotrack kan verbieden.

Het HvJ EU geeft aan dat er enkel sprake is van hergebruik als een geheel of gedeelte van de databank ter beschikking wordt gesteld aan het publiek zonder toestemming van de samensteller van de databank.Bij het uitvoeren van zoekopdrachten via de dedicated metazoekmachine is Gaspedaal niet (direct) betrokken, nu het hier gaat om handelingen verricht door de gebruiker, die een zoekopdracht invoert. Ondanks deze constatering oordeelt het HvJ EU dat Gaspedaal de databank van Autotrack ter beschikking stelt, omdat Gaspedaal de dedicated metazoekmachine op het internet aanbiedt aan het publiek.

Nu via de dedicated metazoekmachine van Gaspedaal de volledige inhoud van de databank van www.autotrack.nl kan worden doorzocht, is volgens het Hof sprake van hergebruik van het geheel van de inhoud van de databank. Dat voor het uitvoeren van een zoekopdracht wellicht niet de gehele databank van Autotrack wordt geraadpleegd, is hierbij volgens het Hof niet relevant. Hetzelfde geldt voor het aantal resultaten dat de metazoekmachine na het uitvoeren van een zoekopdracht daadwerkelijk toont. Van belang is namelijk, zo stelt het Hof, dat de gehele databank van Autotrack door Gaspedaal ter beschikking wordt gesteld aan het publiek.

Het HvJ EU heeft daarnaast geoordeeld dat voor een inbreuk op een databankrecht tevens vereist is dat de samensteller van de databank door het hergebruiken door een derde inkomsten mis loopt. In dat kader oordeelt het HvJ EU dat Autotrack inkomsten misloopt doordat de dedicated metazoekmachine van Gaspedaal gebruik maakt van de databank van Autotrack. Een gebruiker van www.gaspedaal.nl doorzoekt via de aangeboden zoekmachine de databank van www.autotrack.nl, waardoor hij laatstgenoemde website niet (meer) hoeft te bezoeken. Hierdoor worden bijvoorbeeld ook advertenties die zich op de website www.autotrack.nl bevinden niet of minder bekeken, waardoor Autotrack inkomsten uit reclame mis kan lopen.

De werkwijze van de dedicated metazoekmachine van Gaspedaal valt daarom volgens het HvJEU te kwalificeren als hergebruik van een geheel of substantieel gedeelte van de inhoud van een databank.

Denise Verdoold en Monique Hennekens