Aanbestedingsrecht: De Strijd Tussen Inschrijver en de Europese Commissie Ontleed

Wie van plan is de EU aansprakelijk te stellen op basis van onrechtmatige daad – denk bijvoorbeeld aan situaties in het kader van een Europese aanbestedingsprocedure – moet zich goed voorbereiden. De eisen liggen hoog, zoals recent nogmaals werd bevestigd in het arrest Agriconsulting Europe dat op 28 januari 2016 werd uitgesproken door het Hof van Justitie van de EU (“HvJEU”). In deze zaak leed een inschrijver die vond dat hij ten onrechte door de Europese Commissie was afgewezen, een tegenvaller.

Volgens het Verdrag betreffende de Werking van de EU vormt een ‘Europese’ onrechtmatige daad haar grondslag. Artikel 340 van dit verdrag specificeert dat de EU de schade moet vergoeden, veroorzaakt door haar instellingen of haar personeel in de uitoefening van hun functies, in overeenstemming met de algemene principes die de rechtssystemen van de lidstaten gemeenschappelijk hebben.

Om een ​​claim voor schadevergoeding van de EU wegens onrechtmatige daad te kunnen indienen, moeten drie elementen worden vastgesteld – en indien nodig bewezen: (a) onrechtmatig gedrag van de betreffende EU instelling en/of haar personeel, (b) daadwerkelijk geleden schade, en (c) een causaal verband tussen dat gedrag en de geleden schade.

In de besproken zaak werden vier verschillende soorten schade aangevoerd. Het oordeel van de Europese rechter hierover is instructief. Dit gaat onder andere over winstderving, verlies van kans, kosten van de aanbesteding en immateriële schade.

Naast de bewijslast die op eisers rust, worden zij extra belast door de aanzienlijke beoordelingsvrijheid die de Europese Commissie heeft op verschillende gebieden. Als gevolg hiervan zal de rechtbank over het algemeen niet snel in de positie van de aanbestedende dienst treden, waardoor de kans op schadevergoeding kleiner wordt.

De conclusie is dat procederen tegen EU-instellingen of hun personeel specialistisch werk is. Dit geldt ook voor het aanbestedingsrecht. Hoewel de elementen die nodig zijn voor buitencontractuele aansprakelijkheid (onrechtmatige daad) sterk overeenkomen met het Nederlandse recht (artikel 6:162 BW), is hun toepassing in de procespraktijk weerbarstig. Uit het arrest Agriconsulting Europe blijkt dat teleurgestelde inschrijvers goed moeten nadenken alvorens een schadeclaim in te dienen tegen de Europese Commissie als aanbestedende dienst.

Wilt u meer weten over aanbestedingen en procederen in Europa? Neem gerust contact op met onze gespecialiseerde advocaat Martijn Jongmans via de onderstaande contactgegevens.