Wanneer is het toelaatbaar om uitgesloten te worden vanwege een belangenconflict? Ontdek het hier!

20 oktober 2015

De Europese Commissie heeft onterecht een inschrijver, Intrasoft, uitgesloten van een openbare aanbestedingsprocedure wegens een vermeend belangenconflict. Dit conflict zou gebaseerd zijn op het feit dat Intrasoft bij een andere, eerdere aanbesteding, toegang had tot gevoelige informatie. Het Europees Gerechtshof, echter, heeft deze uitsluiting ongeldig verklaard. Volgens hen is enkel toegang tot informatie uit een voorgaande aanbesteding onvoldoende grond voor uitsluiting wegens een belangenconflict. Daarnaast is de Europese Commissie verweten geen grondig en objectief onderzoek te hebben uitgevoerd.

Intrasoft, een Luxemburgse onderneming, wilde deelnemen aan een Europese aanbesteding voor diensten ter waarde van ongeveer €4,1 miljoen. Deze diensten waren bedoeld om het douane systeem van Servië te moderniseren. De openbare aanbesteding werd gevoerd volgens een niet-openbare procedure met twee fasen, voorselectie en gunning, gebaseerd op het gunningscriterium EMVI.

Intrasoft, een deel van een consortium, had zich hiervoor aangemeld toen het werd uitgesloten door de Europese Commissie in Servië. De reden voor de uitsluiting was dat Intrasoft toegang had tot bevoorrechte documenten van een andere, eerdere aanbesteding. Deze documenten zouden hen een onterecht concurrentievoordeel opleveren. Dit argument werd echter door het Europees Gerechtshof ongeldig verklaard. Zij stellen dat toegang tot documenten van een andere aanbestedingsprocedure onvoldoende is voor een belangenconflict. Hiervoor moet worden aangetoond dat de documenten waren voorbereid voor de huidige aanbestedingsprocedure, en dat deze voordelen opleverden voor het bedrijf.

Het Gerechtshof oordeelde ook dat inschrijvingen en de situatie van de inschrijver grondig en objectief moeten worden beoordeeld en dat inschrijvers niet zonder grond kunnen worden uitgesloten. Bovendien is het van belang dat de beginselen van gelijke behandeling en transparantie worden nageleefd tijdens de aanbestedingsprocedure.

Concreet wordt er pas van een belangenconflict gesproken wanneer een partij betrokken is bij de voorbereidende werkzaamheden van een aanbesteding en zich ook inschrijft voor deze zelfde aanbesteding.

In deze zaak beriep de Europese Commissie zich op het Fabricom-arrest uit 2005. Hierin werd geoordeeld dat een belangenconflict kon ontstaan wanneer een partij betrokken was bij de voorbereiding van een aanbesteding en daarna zelf een aanbod deed. Echter, Ze zijn vergeten dat Intrasoft in deze situatie niet betrokken was bij de voorbereiding van de betreffende aanbesteding. Dit is hen fataal geworden.

Dit arrest geeft welkome verduidelijking over wanneer er precies sprake is van een belangenconflict. Het is duidelijk dat er een direct conflict moet zijn tussen de inschrijver en de actuele aanbesteding. Een eerdere betrokkenheid bij een andere aanbesteding is onvoldoende grond voor een belangenconflict. Het is belangrijk dat aanbestedende diensten een grondig en concreet onderzoek uitvoeren alvorens een inschrijver uit te sluiten van de procedure.