Over zowel wettelijke als bovenwettelijke vakantiedagen vormt avond-, nacht- en weekendtoeslag onderdeel van het loon

expertise:

Arbeidsrecht

nieuwsbrief:

Wilt u meer weten over dit onderwerp, schrijf u in voor onze nieuwsbrief

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

06 oktober 2016

Recent heeft het Hof Den Haag zich uitgelaten over de vraag of avond-, nacht- en weekendtoeslag onder vakantieloon valt en zo ja, of dat ook geldt voor bovenwettelijke vakantiedagen. In 2013 werd al eerder door het Hof Den Haag geoordeeld dat een dergelijke toeslag onderdeel uitmaakt van het vakantieloon. Voor zowel de wettelijke als bovenwettelijke vakantiedagen komt het Hof Den Haag nu tot dezelfde conclusie.

Achtergrond

In de zaak die recent voorlag bij het Hof speelde het volgende. De betreffende werkgever heeft sinds 2001 een aantal werknemers in de functie van triagist in dienst. De werknemers zijn werkzaam op een huisartsenpost, waardoor zij regelmatig avond-, nacht- en weekenddiensten draaien. Voor deze diensten ontvangen zij van werkgever een zogeheten “ANW-toeslag”. 

In de destijds toepasselijke CAO Huisartsenzorg was over de periode 2006 tot en met 2013 bepaald dat over opgenomen vakantiedagen geen toeslag was verschuldigd.

De werknemers meenden dat deze cao-bepaling (ver)nietig(baar) is. Zij hebben de kantonrechter gevraagd om dit voor recht te verklaren. Ook vorderden zij van hun werkgever nabetaling van de betreffende toeslag over reeds opgenomen en uitbetaalde vakantiedagen.

De werknemers baseerden hun vorderingen op het standpunt dat in de wet is bepaald dat zij tijdens hun vakantie recht hebben op doorbetaling van loon en dat van deze wetsbepaling niet ten nadele van hen kan worden afgeweken. Ook deden zij een beroep op Europese rechtspraak.

De kantonrechter heeft de vorderingen van de werknemers toegewezen. In het hoger beroep heeft het Hof het vonnis in stand gelaten.  

Doorbetaling van toeslag tijdens vakantie

Het Hof gaat in haar uitspraak uitvoerig in op het toepasselijk wettelijk kader. Kort gezegd geldt dat een werknemer op grond van dwingend recht gedurende zijn vakantie recht heeft op doorbetaling van loon. Voor het antwoord op de vraag wat de omvang van het loon tijdens de vakantie dient te zijn, is volgens het Hof niet (enkel) doorslaggevend wat partijen op grond van hun afspraken als ‘overeengekomen loon’ hebben bestempeld.

Net als de kantonrechter oordeelt het Hof dat de avond-, nacht- en weekenddiensten van de werknemers een last vormen die intrinsiek samenhangt met de uitvoering van de taken die zij in hun functie (en op basis van hun arbeidsovereenkomst) moeten uitvoeren. Zij ontvangen hiervoor de ANW-toeslag die – volgens het Hof – dient te worden gerekend tot hun gebruikelijke loon. In lijn met de Europese rechtspraak, concludeert het Hof dat de toeslag daarom ook tijdens vakantie dient te worden doorbetaald. Het Hof acht de betreffende cao-bepaling (op basis waarvan de toeslag tijdens vakantie niet verschuldigd was) nietig wegens strijd met dwingend recht.

Toeslag ook over bovenwettelijke vakantiedagen verschuldigd

Het betoog van werkgever dat de toeslag slechts dient te worden uitbetaald over de wettelijke vakantiedagen en dat over de bovenwettelijke vakantiedagen geen toeslag is verschuldigd, volgt het Hof evenmin.

Het wettelijk uitgangspunt is dat een werknemer recht heeft op vier weken vakantie per jaar. Bij cao of in de individuele arbeidsovereenkomst kan worden overeengekomen dat een werknemer recht heeft op meer vakantie. Ook op deze zogeheten bovenwettelijke vakantiedagen is de vakantiewetgeving van toepassing.

Partijen mogen ten nadele van de werknemer van deze vakantiewetgeving afwijken als de wet dat expliciet toestaat. Dat is voor wat betreft de verplichting tot betaling van loon tijdens de vakantie niet het geval. Het Hof concludeert dan ook dat het niet mogelijk is om bij cao af te spreken dat over bovenwettelijke vakantiedagen geen ANW-toeslag is verschuldigd.

Ook de overige verweren van de betreffende werkgever (uiteenlopend van ongerechtvaardigde verrijking tot wederzijdse dwaling) falen.

Conclusie

Gelet op het hier besproken arrest, dient er rekening mee te worden gehouden dat een toeslag die werknemers ontvangen voor het verrichten van werkzaamheden die intrinsiek samenhangen met de uitvoering van hun werk, kan worden gerekend tot het “gebruikelijke loon”. Volgens het Hof dient in zo’n geval deze toeslag ook te worden uitbetaald over genoten (wettelijke en bovenwettelijke) vakantiedagen.

Mocht u vragen hebben over dit onderwerp, neem dan contact op met één van de leden van de sectie Arbeidsrecht.