AG Kokott houdt kartels verantwoordelijk voor ‘umbrella pricing’: Diepgaande analyse van deze complexe kwestie

06 februari 2014

‘Umbrella pricing’: een potentiële schadepost voor kartelslachtoffers

‘Umbrella pricing’ verwijst naar de schade die wordt opgelopen door slachtoffers van kartels, veroorzaakt door het opdrijven van prijzen op producten van bedrijven die niet deel uitmaken van een kartel. Op 30 januari 2014 adviseerde Advocaat-Generaal Kokott aan de Europese rechter in een Opinie om karteldeelnemers aansprakelijk te maken voor deze vorm van schade. Dit zou een verstrekkende ontwikkeling betekenen als het advies wordt geaccepteerd.

Context

Deze kwestie doet zich voor in de context van een prejudiciële verwijzing door een Oostenrijkse rechter in zaaknummer C-557/12 (Kone AG e.a.), waarin een liftenkartel was vastgesteld. De kern van dit advies draait om de vraag of iemand compensatie kan verlangen voor de schade geleden door “umbrella pricing” veroorzaakt door een bedrijf dat niet deelneemt aan een kartel (een ‘kartelbuitenstaander’). Deze vraag blijft op Europees niveau tot dusver onbeantwoord en de meningen zijn zeer divers.

Wat is ‘umbrella pricing’?

‘Umbrella pricing’ treedt op wanneer bedrijven die niet deelnemen aan een kartel voor hun eigen producten bewust of onbewust een hogere prijs vragen dan ze zouden hebben gedaan onder concurrentievoorwaarden. De discussie gaat dus over of de klanten van deze ‘kartelbuitenstaanders’ de karteldeelnemers kunnen aanklagen voor de buitensporig hoge prijzen.

De kern van het probleem

Het probleem is voornamelijk juridisch van aard. Kunnen karteldeelnemers civielrechtelijk aansprakelijk worden gehouden voor ‘umbrella pricing’? De vraag is of er een voldoende nauw verband bestaat tussen het kartel en de schade als gevolg van de prijsopdrijving, of dat de schade simpelweg te indirect is om de karteldeelnemers een vergoedingsverplichting op te leggen.

De kijk van AG Kokott

AG Kokott stelt dat iedereen vergoeding kan eisen voor de schade die ze hebben geleden als er een causaal verband bestaat tussen die schade en een schending van de mededingingsregels. Er moet dus een rechtstreeks causaal verband zijn tussen het kartel en ‘umbrella pricing’. Echter, zij stelt ook twee beperkingen voor.
– Ten eerste moet de schade voor de karteldeelnemer voorzienbaar zijn geweest.
– Ten tweede mag de schadevergoedingsplicht niet verder gaan dan is te rechtvaardigen in het licht van de doelstellingen van de geschonden kartelnorm.

Publieke en private handhaving: clementie vs umbrella pricing?

Er wordt al enige tijd gedebatteerd over de vraag of private handhaving de publieke handhaving ondermijnt. De toenemende kans op schadevergoedingen kan ervoor zorgen dat karteldeelnemers minder snel om clementie vragen of meewerken aan een onderzoek naar kartels. AG Kokott geeft verschillende beschouwingen over de inpassing van haar voorstel in het huidige systeem van publieke en prive handhaving.

Vervolg

Over enkele maanden zal de Europese rechter uitspraak doen.

Meer weten?

Neem vrijblijvend contact op met Adriaan Buyserd via e-mail.

Blijf op de hoogte

Download hier onze eBooks en nieuwsbrieven.